Nederland lijkt weer opnieuw stil te gaan liggen. De straten zijn weer rustiger, de treinen zijn leger en er staan minder files op de weg. We zitten allemaal weer meer thuis aan onze eettafel, met onze laptops, webcams en dossiermappen. We drinken onze kop koffie niet meer samen met onze collega’s. In plaats daarvan drinken we onze koffie uit onze eigen vertrouwde mok in ons eigen huis.
Het thuiswerken heeft zo zijn voordelen. Een uurtje langer slapen, meer tijd met de kinderen doorbrengen, vaker de hond uitlaten en geen overvolle treinen. Andere positieve ervaringen bij het thuiswerken zijn het meer hebben van autonomie, flexibelere werktijden en het ontbreken van reistijd.
Behalve de voordelen zijn er ook nadelen van thuiswerken. Denk bijvoorbeeld aan:
• Het missen van persoonlijk contact met collega’s;
• Lang online vergaderen met weinig tot geen pauzes tussendoor;
• Werk en privé lopen vaker door elkaar;
• Weinig lichaamsbeweging tijdens de werkdag;
• Meer lichamelijke klachten;
• Meer psychische klachten.
Het stressniveau onder de thuiswerkers is gestegen en dat uit zich in verschillende lichamelijke en psychische klachten. Te veel stress op het gebied van werk kan voor een burn-out zorgen. Als je thuis werkt is de kans op een burn-out misschien wel groter. Bij thuiswerken spelen ook vaak andere factoren een rol.
Een burn-out is een toestand waar je overspannen raakt naar aanleiding van emotionele overbelasting. Dit kan verschillende oorzaken hebben, denk aan werkstress door het thuiswerken. Op een gegeven moment kan je de emotionele stress niet meer aan. Je voelt je opgebrand en hebt geen energie meer om iets te kunnen doen. Als de eisen die aan je gesteld worden – de draaglast – te groot zijn voor jouw draagkracht, ontstaan er problemen. Je kan niet goed meer functioneren en je kunt allerlei fysieke en psychische klachten hebben. Wanneer je zes maanden overspannen bent en je voelt je uitgeput en vermoeid dan spreken we veelal over een burn-out.
Stress hoort bij het leven, bij het werk of bij het leven als student. Een beetje stress door een spannende gebeurtenis of een uitdagende klus is gezond, het houdt je scherp en alert. Het is belangrijk dat je daarna goed kunt ontspannen. Als stress een te grote stempel drukt op je leven, kan je klachten gaan ontwikkelen. Iedereen kan een burn-out krijgen. Vrijwel ieder persoon heeft tijdgebrek. Hierdoor sta je onder spanning en kan je uitgeput raken. Echter, in plaats van omstandigheden van buitenaf, blijken wij zelf een grote invloed te hebben op onze spanning. We willen van alles, koste wat het kost en het liefst zo snel en efficiënt mogelijk. Helaas lukt dit niet altijd
• Je voelt je altijd moe en/of lichamelijk uitgeput;
• Je kunt je niet meer opladen;
• Je voelt je machteloos en besluiteloos;
• Je voelt je onzeker en/of neerslachtig;
• Je hebt het gevoel te falen;
• Je bent vaak bang of raakt in paniek;
• Je ergert je snel of wordt snel kwaad;
• Je vergeet veel (belangrijke) dingen;
• Je kunt je moeilijk concentreren;
• Je hebt nergens zin in;
• Je hebt slaapproblemen;
• Je piekert veel;
• Je hebt last van een hoge hartslag of bloeddruk;
• Je hebt pijnklachten, zoals hoofdpijn, buikpijn maagpijn, spierpijn en/of pijn in je nek of schouders.
Iemands persoonlijkheid is van grote invloed op hoe hij/zij stress ervaart. Daarom is het goed om te kijken naar een aantal risicopatronen voor een burn-out. Het gaat om perfectionisme, sub-assertiviteit, controlebehoefte, loyaliteit en verantwoordelijkheid.
Perfectionisme: Mensen die perfectionistisch zijn heel druk bezig om alles perfect af te leveren. Ze willen geen fouten maken en kritiek voorkomen.
Sub-assertiviteit: Mensen hebben vaak moeite met ‘nee’ zeggen, om hulp te vragen en hun gevoelens te uiten. Dit zorgt ervoor dat je veel onder stress staat, omdat je niet bereikt wat je wilt en over je heen laat lopen.
Controlebehoefte: Mensen zijn bang om de controle en het overzicht kwijt te raken, om vaste structuren los te laten, en om anderen te veel ruimte te geven. Ze hechten aan vastomlijnde taken, een vaste werkplek en een leidinggevende die ze vertelt wat ze moeten doen.
Loyaliteit: Mensen zijn extreem loyaal en hebben moeite met het bepalen van hun eigen positie binnen de organisatie en het team. Zij lossen alle problemen wel op. Deze mensen kunnen vaak moeilijk omgaan met te veel vrijheden. Ze vinden het lastig om oude structuren los te laten.
Verantwoordelijkheid: Deze mensen proberen alle losse eindjes aan elkaar te knopen. Ze verwijten hun collega’s (soms onuitgesproken) dat ze niet betrokken, snel of punctueel genoeg zijn. Het gevolg is dat ze hete dan maar weer zelf oppakken.
Herken jij jezelf hierin? Wees dan waakzaam op een burn-out.
De eerste stap is dat mensen met burn-out klachten door thuiswerken erkennen en accepteren dat de situatie is zoals deze is. Een volgende stap kan zijn, hulpvragen aan een psycholoog. Simpel de stress wegnemen, is namelijk geen afdoende oplossing als er zich een kans op een burn-out voordoet.
• Maak een goede planning. Waarschijnlijk is je agenda bomvol met zakelijke afspraken en deadlines. Probeer tussen die chaos ook eens een rustpauze in te plannen. Door de pauzes in je agenda te zetten creëer je voor jezelf een gevoel van rust. Nog een voordeel is het feit dat je geen andere dingen in je pauze kan plannen en je zo echt de rust krijgt die je verdient en nodig hebt.
• Zorg voor weinig afleiding. Wanneer niemand je in de gaten houdt is het ineens een stuk makkelijker om toch die ene aflevering op Netflix te kijken of nog even een was in de machine te stoppen. Toch blijft het belangrijk om te onthouden dat je echt dat ene project af moet maken voordat je aan de andere begint. Wanneer je minder werk afkrijgt omdat je afgeleid bent is de kans groter dat jij meer stress gaat ervaren en straks een burn-out hebt. Het is daarom belangrijk dat je je jezelf een beetje in de gaten houdt. Wanneer je doorhebt dat je afgeleid bent, kan je proberen om je gedachtes weer terug te brengen.
• Neem voordat je start met werken een frisse douche/bad. Door je niet klaar te maken voor de dag hebben je hersenen niet helemaal door dat je ook echt aan het werk bent. Doe je kleine dingen (die je ook zal doen als je naar je werkplek zou gaan) vanaf het moment dat je wekker gaat tot het moment dat je begint met werken? Dan krijgen je hersenen het gevoel dat je jezelf letterlijk aan het klaarmaken bent voor iets en geef je je zelf een goede start voor de dag.
• Zorg voor een rustige werkomgeving. De kans is groot dat je beter werkt in een opgeruimde kamer dan eentje die dat niet is. Opruimen is de eerste stap. Probeer ruimte te creëren waar je alleen werkt, niks anders. Probeer die ruimte dan ook zoveel mogelijk in te richten voor het werk dat je doet.
• Ga naar buiten. Het is belangrijk dat je echt naar buiten gaat. Frisse lucht en lichaamsbeweging zorgt voor een betere concentratie wat bevorderlijk is voor je werkprestaties.
• Onderhoud je sociale contact. Om isolatie te voorkomen moet je er echt aan geloven. Spreek wekelijks met iemand af of ga een cursus doen. Als je je sociale contacten voor een lange tijd niet onderhoudt kan je dit misschien gaan afreageren op je partner of jezelf. Ook kan je je heel eenzaam gaan voelen. En dan heb je een heel ander probleem.