ACT (Acceptance and Commitment Therapy)

Acceptance and Commitment Therapy (ACT) is een vorm van Cognitieve Gedragstherapie. De behandeling richt zich op het ontwikkelen van mentale veerkracht, waardoor je beter met problemen leert omgaan. Het helpt je psychologische flexibiliteit te ontwikkelen. Dat betekent dat je leert om aanwezig te zijn in het hier-en-nu met een bewuste open houding. Tegelijkertijd leer je om te handelen naar waarden, de zaken in het leven die voor jou het belangrijkste zijn. Hoe meer je deze vaardigheden ontwikkelt, hoe meer je een waardevol en betekenisvol leven kunt leiden

In je dagelijks leven zijn onaangename gebeurtenissen niet altijd op te lossen of te voorkomen. In je leven krijg je met tegenslagen te maken, deze moet je leren verwerken. Tevens is het niet mogelijk om alles in je leven te controleren. Iets kunnen loslaten is dus een belangrijke vaardigheid om te leren. Als je dit moeilijk vindt, kan het zijn dat je gedrag gaat ontwikkelen die je eigenlijk niet zo prettig vindt, denk aan passiviteit en piekeren. Als dat soms gebeurt is het niet erg, maar wanneer je in iedere tegenslag vervalt in deze gedragingen is dat niet behulpzaam. ACT helpt je om grip te krijgen op jouw gedachten en de regie weer in handen te nemen.

Je kan beter in reactie op tegenslag even stilstaan en het voelen, ook wel doorleven. Laat je gevoel even helemaal toe. Ga niet vechten, vluchten of bevriezen. Je kan vervolgens kiezen om je in plaats van je op het vervelende gevoel te richten, te richten op zaken die je leven rijker en waardevoller maken. Je accepteert en vervolgens commit je je zelf aan wat jij belangrijk vindt in je leven. Dat is waar het bij ACT om draait. 

ACT is geen praattherapie. Er zal weinig gepraat worden over gebeurtenissen uit het verleden en je gaat juist aan de slag met concrete oefeningen om je mentale weerbaarheid te vergroten. ACT leert je om je gedachten te accepteren en te omarmen, in plaats van tegen ze te strijden en ze proberen uit te schakelen. Het doel van de behandeling is om veerkracht te ontwikkelen en psychologisch flexibeler te worden. Op deze manier leer je omgaan met de uitdagingen die het leven onvermijdelijk met zich meebrengt.

Geen ACT behandeling is hetzelfde. De behandeling is afgestemd op wat jij nodig hebt, en wat jouw behoeften zijn. Je behandelend psycholoog stelt je vragen om erachter te komen wat het probleem is waar je op vastloopt en waar je graag naartoe wilt met je leven. Welke gevoelens, gedachtes of welk gedrag staat jou in de weg? En wat is voor jou van betekenis? Welke richting wil je op?

ACT-therapie richt zich op zes verschillende vaardigheden. De zes vaardigheden helpen je beter met tegenslag om te gaan. De zes vaardigheden worden samen ook wel de ‘ACT hexaflex’ genoemd. De zes verschillende vaardigheden zijn:

Acceptatie: Ruimte maken voor vervelende ervaringen

Defusie: Afstand nemen van je gedachten

Het Zelf: Flexibel omgaan met je zelf(beeld)

Hier en nu: Aandacht voor het Hier en Nu

Waarden: Stilstaan bij wat je echt belangrijk vindt

Toegewijd handelen: Investeren in je waarden

Afhankelijk van waar jij op vastloopt, wordt gekozen welke van bovenstaande vaardigheden nodig zijn om aan te pakken. Soms is het goed om jouw waarden te verkennen, soms is het nodig om acceptatie-oefeningen te doen. Het kan ook zijn dat jij meer baat hebt bij het direct doen van defusie-oefeningen. Zo zie je dat de behandeling er voor iedereen anders uit zal zien.

De ACT-vaardigheden zorgen er samen voor dat iemand psychologisch flexibeler wordt. Het doel van het ACT is dus niet zeer het reduceren van klachten, maar het ontwikkelen van persoonlijk veerkracht. Bij ACT wordt veel gebruik gemaakt van metaforen en oefeningen; je ontwikkelt zo op een ervaringsgerichte manier de verschillende ACT-vaardigheden.